Proyekto sa Filipino 1

Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino

YUNIT I:
ARALIN 1:
 WIKA, KOMUNIKASYON, AT WIKANG PAMBANSA

• WIKA - ay isang sistema ng mga sagisag na binubuo ng tunog o kaya mga pasulat na letra na inuugnay sa mga kahulugan

Mga Uri ng Wika

1. Sosyolek
2. Idyolek
3. Diyalekto
4. Rehistro

Daluyan ng Pangkahulugan

• tunog- mula sa paligid
• simbolo- biswal na larawan
• kopikadong pagsulat- sistema ng pagsulat
• galaw- ekspresyon ng mukha
• kilos- aksyon
• ganap na kilos- pag-aawit

Gamit ng Wika

• Gamit sa talastasan
• Lumilinang sa Pagkatuto
• Saksi sa Panlipunang Pagkilos
• Lalagyan O Imbakan
• Tagapagsulat ng Damdamin
• GAmit sa Imahinatibong Pagsulat

Kategorya at Kaantasan ng Wika

Pormal- kinikilala at ginagamit ng nakakarami

Di-Pormal- ginagamit sa pang-araw-araw

Panlalawigan- diyalektal ang ginagamit sa partikular na pook

Balbal- slang

Kolokyal- pang araw-araw na pakikipag-usap

Pambansa- ginagamit sa aklat o paaralan

Pampanitikan- maalim o matalinghaga

• KOMUNIKASYON- pagpapahayag, pagbabatid, o pagbibigay ng impormasyon sa mabisang paraan.

Antas ng Komunikasyon

• Intrapersonal- nakatuon sa sarili
• Interpersonal- nagaganap sa pagitan ng dalawa o higit pang kalahok
• Organisasyonal- paaralan, simbahan

Modelo ng Komunikasyon

1. Tagapagpadala
2. Mensahe
3. Tsanel
4. Tagatanggap
5. Tugon/Puna/Reaksyon

Uri ng Komunikasyon

-Komunikasyong Pagbigkas

-Komunikasyong Pasulat

-Pakikipagtalastasan sa pamamagitan ng komputer

ARALIN 2: 

UNANG WIKA, BILINGGUWALISMO, AT MULTILINGGUWALISMO SA KONTEKSTONG PILIPINO

Ang Hegemonya ng Wikang Ingles at ang Tugon ng Pamahalaang Pilipino

• Wikang Ingles- dinala ng mga amerikano at pinalaganap pampubliko at pribadong edukasyon 1901
• Unang Yugto ng Wikang Tagalog- unang pinangalanang wikang pambansa noong 1935
• Ikalawang Yugto ng Wikang Tagalog- unang ginawang pang-akademikong asignatura
• Unang Yugto ng Wikang Pilipino- ang "tagalog" ay pinalitan ng "Pilipino" noong 1959
• Ikalawang Yugto ng Wikang Pilipino- pinanatili itong wikang opisyal at pang-akademiko
• Ang Unang Wikang Filipino- artipisyal na wika na balak buuin ng konstitusyon 1973
• Ang Ikalawang Wikang Filipino- kinilala bilang wika opisyal, pang-akademiko at wikang pambansa
• Monolingguwalismong Ingles-ayaw ng mga amerikanong ipagpatuloy ang paggamit sa wikang espanyol noong 1901
• Unang Bilingguwalismo- maaaring gamitin ang mga unang wika bilang auxiliary na wikang panturo
• Ikalawang Bilingguwalismo- noong 1970 ay tanging wikang Pilipino na lamang ang gagamiting midyum sa pagtuturo sa lahat ng antas pang-akademiko
• Unang Multilingguwalismo- ito ang pumalit sa ikalawang bilingguwalismo na umiral lamang nang tatlong taon
• Ikatlong Bilingguwalismo-ito ay ipinatupad noong 1974 at nag-uutos na gamitin ang mga wikang Ingles at Pilipino at nagsantabi naman sa mga unang wika
• Ikalawang Multilingguwalismo- ipinatupad ni Pangulong Corazon Aquino, at mistulang pinagsamang unang multilingguwalismo at ikatlong bilingguwalismo
• Ikatlong Multilingguwalismo- ito ang kasalukuyang pambansang patakarang pangwika na ipanatupad noong 2009

ARALIN 3:

LINGGUWISTIKONG KOMUNIDAD AT URI NG WIKA

• LINGGUWISTIKONG KOMUNIDAD

Mga Salik ng Lingguwistikong Komunidad

1. May kaisahan sa paggamit ng wika at naibabahagi ito sa iba- iisa ang anyo at wika o barayti ang wikang ginagamit
2. Nakapagbabahagi at malay ang kaisipan sa tuntunin ng wika at interpretasyon nito- katulad ito ng kinagawiang interpersonal sa komunikasyon gamit ang pahiwatig ng mga Pilipino
3. May kaisahan sa pagpapahalaga at palagay hinggil sa gamit ng wika- 

Mga halimbawa ng Lingguwistikong Komunidad
-Sektor

-Grupong Pormal

-Grupong Impormal

-Yunit

• MULTIKULTURAL NA KOMUNIDAD

Mga halimbawa ng Multikultural na Komunidad

-internasyonal

-Rehiyonal

-Pambansa

-Organisasyonal

SOSYOLEK, IDYOLEK, DIYALEKTO AT REHISTRO

SOSYOLEK- ay uri ng wika na nalilikha at ginagamit ng isang pangkat o uring panlipunan

IDYOLEK- ay ang natatangit espesipikong paraan ng pagsasalita ng isang tao

DIALEKTO- ay uri ng pangunahing wika na nababago, nagbabago, o nagiging natatangi dahil sa ginagamit ito ng mga taong nasa ibang rehiyon o lokasyon

YUNIT II:

ARALIN 1:

BILANG INSTRUMENTO

INSTRUMENTAL- maituturing ito na instrumental dahil natutugunan nito ang pangangailangan ng tao 

1. Pagpapahayag ng damdamin
2. Panghihikayat
3. Direktang pag-uutos
4. pagtuturo at pagkatuto

Prospero Covar- siya ang nagsabing magkakaugnay ang loob, labas, lalim ng ating pagkatao

Wika ng Panghihikayat at Pagganap

Bigkas-pagganap- ang paggamit ng wika ng isang tao upang paganapin at di-deriktang pakilusin ang kausap niya batay sa nilalaman ng mensahe

1. Lokusyunaryo- ito ay ang literal na kahulugan
2. Illokusyunaryo- ito ay ang kahulugan ng mensahe
3. Perlokusyunaryo- ito ay ang pagkilos pagkatapos matanggap ang mensahe

ARALIN 2: 

REGULATORYO

REGULATORYO- ito ay nag tatakda, nag-uutos, nagbibigay-direksyon sa atin

Elemento ng Regulatoryo

1. Batas o kautusan na nakasulat, nakikita, o inuutos nang pasalita
2. Taong may kapangyarihan o posisyon na nagpapatupad ng kautusan o batas
3. Taong nasasaklawan ng batas na sumusunod dito
4. Konteksto na nagbibigay-bisa sa batas

Tatlong Klasipiko ng Regulatoryo

1. Berbal- Ang tawag sa lahat ng kautusan, batas, o tuntunin na binabanggit laman nang pasalita ng pinuno
2. Nasusulat, Nakalimbag, Biswal- ang lahat ng kautusan, batas, o tuntunin, na mababasa, mapapanood,  o makikita na ipinatutupad ng nasa kapangyarihan
3. Di-nasusulat na Tradisyon- ito ay mahabang tradisyon ng pasalin-saling bukangbibig, batas, tuntuning sinusunod ng lahat

Halimbawa ng Regulasyon o Batas

• Saligang Batas o Konstitusyon
• Batas ng Republika
• Ordinansa
• Polisiya
• Patakaran at Regulasyon

ARALIN 3:

INTERAKSIYONAL

INTERAKSIYONAL- ito ay bahagi na ng ating sosyal na pamumuhay

Interaksiyon sa Cyberspace

Halimbawa:

1. Dalawahan

• email
• personal na mensahe

2. Grupo

• group chat
• forum

3. Maramihan

• sociosite
• online store

ARALIN 4:

PERSONAL

Malikhaing Sanaysay

Sanaysay- ito ay nakasulat na karanasan ng isang sanay sa pagsasalaysay.

Malikhaing Sanaysay- ito naglalaman ng sariling pananaw ng may-akda

Mga Halimbawa:

• Biograpiya
• Awtobiograpiya
• Alaala
• Sanaysay
• Personal na Sanaysay
• Blog

Bahagi ng Sanaysay

1. Panimula
2. Katawan
3. Wakas

ARALIN 5:

IMAHINATIBO

IMAHINATIBO- ito ay ginagamit sa paglikha, pagtuklas, at pag aliw

Gamit ng Imahinatibong Panitikan

1. Pantsya
2. Mito
3. Alamat
4. Kuwentong-Bayan
5. Siyensiyang Piksiyon

ARALIN 6:

HUERISTIKO AT REPRESENTATIBO

HUERISTIKO- ito ay pag-iimbestiga, pa-eeksperimento kung tama o mali

REPRESENTATIBO- ito ay ang bisa ng wika sa ganitong pagkakataon

Apat na Yugto Tungo sa Maugnaying Pag-iisip

A. Paggamit ng Sintido-kumon

-ang pinakakaraniwang paraan ng pag-iisip at pangangatwiran

B. Lohikal na Pag-iisip

-may tatlong uri

• lohika ayon sa pangangatwiran o argumento
• lohika ayon sa pagkakasunod-sunod
• lokika ayon sa analisis

- may dalawang anyo

1. hinuhang pangkalahatan
2. hinuhang pambatayan

C. Kritkikal na Pag-iisip

-mataas na antas na pag-iisip

• masusing pagtukoy sa kaligiran ng suliranin
• pagsusuri, pag-uuri, pagpuna
• paglalatag ng alternatibo

D. Maugnaying Pag-iisip

- ang pinakamataas ma antas ng pag-iisip

• repleksiyon
• kritika
• interpretasyon
• pananaliksik na multidisiplinaryo
• pananaliksik na interdisiplinaryo

PAG-UULAT-BISWAL: ANG POWERPOINT PRESENTATION

Powerpoint presentation- ay isang paraan ng paglalahad ng impormasyon.

MGA PANANDA PARA SA KOHESYONG GRAMATIKAL

A. Anapora- pangahalip na ginagamit sa pangungusap o talata upang tukuyin ang naunang nabanggit na pangngalan o paksa

B. Katapora- panghalip na unang ginagamit sa pangungusap o talata bago bangitin ang pangngalan o paksa

C.Pangatnig- upang maging suwabe, madulas, at magkakaugnay ang mga ideya o pahayag

YUNIT III:

ARALIN 1:

WIKANG FILIPINO AT MASS MEDIA

• MEDIA- ay isang institusyong panlipunan tulad ng pamilya, paaralan,simbahan, at pamahalaan na tanging tungkulin ay maging tagabantay, tagamasid, taga-ulat ng mga pangyayari sa lipunan 
• MASS MEDIA- ang sangay nito ay pahayagan, radyo, at telebesiyon

PANONOOD BILANG PAGBASA, PAGKATUTO, AT PAGKONSUMO

• PANONOOD- ikalimang kasanayang pangwika 

MGA URI NG PALABAS

A. TANGHALAN-  maaaring mapanood ng pagtatanghal bilang palabas na umaarte ang mga tauhan.

B. PELIKULA- nanood tayo ng kuwento sa pelikula

C. TELEBISIYON- ito ay midyum samantalang ang mga programa sa telebisiyon ang palabas

D. YouTube- maari na ring manood ng mga palabas sa YouTube